Κύπρος — Η κυπριακή Βουλή ψήφισε ομόφωνα αργά το βράδυ της Παρασκευής το νομοσχέδιο για το Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης και το νομοσχέδιο για την Επιβολή Περιοριστικών Μέτρων στις Συναλλαγές σε Περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης, ενώ με με οριακή πλειοψηφία εγκρίθηκε το νομοσχέδιο για την εξυγίανση των τραπεζών, που αφορά ιδιαίτερα την αναδιάρθρωση της Λαϊκής Τράπεζας.
Συγκεκριμένα, η βουλή ψήφισε το νομοσχέδιο για την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος, που περιλαμβάνει την μετατροπή της Λαϊκής σε «καλή» και «κακή» Τράπεζα, με οριακή πλειοψηφία μιας ψήφου. Υπέρ ψήφισαν 26 βουλευτές του ΔΗΣΥ και του ΔΗΚΟ και εναντίον ο ανεξάρτητος βουλευτής Ζαχαρίας Κουλίας και ο βουλευτής του ΕΥΡΩΚΟ, Νίκος Κουτσού. Εικοσιπέντε βουλευτές του ΑΚΕΛ, της ΕΔΕΚ και ένας βουλευτής του ΔΗΚΟ τήρησαν αποχή.
Την ίδια ώρα, πληροφορίες κάνουν λόγο για διάσωση της Τράπεζας Κύπρου με συνεισφορά 20% - 25% των καταθετών της, με καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ. Το σχετικό νομοσχέδιο θα κατατεθεί το Σάββατο στη Βουλή υπό την προϋπόθεση ότι θα συμφωνήσει η τρόικα, η οποία, σύμφωνα με τις πληροφορίες, αντιμετωπίζει την πρόταση «με ενδιαφέρον».
Έκτακτο Eurogroup για το θέμα της Κύπρου προγραμματίζεται την Κυριακή στις Βρυξέλλες, μετέδωσε το βράδυ της Παρασκευής το πρακτορείο Reuters, επικαλούμενο δύο κοινοτικές πηγές, που δεν τις κατονομάζει, ενώ επικαλούμενο μια μη κατονομαζόμενη κυβερνητική πηγή, στην Λευκωσία, πρόσθετε πως στην περίπτωση μιας συμφωνίας με θέμα τον κυπριακό τραπεζικό τομέα, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης μέσα στο σαββατοκύριακο θα μεταβεί στις Βρυξέλλες.
Μέχρι το βράδυ συνεχίστηκε παράλληλα η εκδήλωση διαμαρτυρίας έξω από τη Βουλή μελών της Ένωσης Τραπεζικών Υπαλλήλων και καταθετών στις κυπριακές τράπεζες. Οι διαμαρτυρόμενοι φώναζαν συνθήματα μεταξύ των οποίων «Όχι στο ξεπούλημα των τραπεζών», «Έξω από το ευρώ» και «Δημητριάδη ( διοικητής Κεντρικής Τράπεζας), παραιτήσου εσύ και οι σύμβουλοί σου». Επίσης κάποιοι έκαψαν σημαία της ΕΕ.
Νωρίτερα το βράδυ της Παρασκευής και λίγο πριν την κρίσιμη συνεδρίαση της Βουλής πραγματοποιήθηκε σύσκεψη των αρχηγών των κομμάτων.
Ο αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, δήλωσε ότι, ένω η κατάσταση της κυπριακής οικονομίας συνεχίζει να βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση, «υπάρχουν σημαντικά βήματα προς τη θετική κατεύθυνση». Ανέφερε ότι υπάρχουν καλά νέα, αφού με τις αποφάσεις που προβλέπεται να ληφθούν απόψε και με το κλείσιμο της συμφωνίας πώλησης των παραρτημάτων των κυπριακων τραπεζων στην Ελλάδα, τα 5,8 δισεκατομμύρια ευρώ περιορίζονται σε περίπου 3 δισεκατομμύρια.
Ο κ. Νεοφύτου εξέφρασε την πεποίθηση ότι «είμαστε στον καλο δρόμο και θα καταφέρουμε, έστω παρά πολύ δύσκολα, να διασώσουμε την Τράπεζα Κύπρου και παράλληλα με την εξυγίανση της Λαϊκής Τράπεζας να σωθούν 361 χιλιάδες καταθέτες, που δεν θα επηρεαστούν ούτε κατά ένα σεντ». Ο αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗΣΥ υπογράμμισε ότι με ρύθμιση θα διασφαλιστούν τα Ταμεία Συντάξεως των εργαζομένων στη Λαϊκή, που είναι περίπου διακόσια εβδομήντα εκατομμύρια.
«Θα υπάρχουν οδυνηρές πτυχές, όμως η χώρα πρέπει να σωθεί», τόνισε νωρίτερα ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης. Σε μήνυμά του στο twitter, λίγο πριν την έναρξη της Ολομέλειας της Βουλής, ο κ. Αναστασιάδης ανέφερε πως: ««Η Βουλή θα κληθεί σε λίγο να πάρει μεγάλες και δύσκολες αποφάσεις. Θα υπάρχουν οδυνηρές πτυχές, όμως η χώρα πρέπει να σωθεί». Σημειώνεται ότι ο Κύπριος πρόεδρος είχε συνάντηση την Παρασκευή με υψηλόβαθμο κλιμάκιο της τρόικας.
Καθ' όλη τη διάρκεια της μέρας έγιναν έντονες παρασκηνιακές ζυμώσεις και πολύωρη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών, στην οποία παρέστη ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ, υπουργός Εργασίας, Χάρης Γεωργιάδης. Στο γραφείο του προέδρου της Βουλής, Γιαννάκη Ομήρου, βρίσκονταν την ίδια ώρα ο επίτιμος πρόεδρος της ΕΔΕΚ και πρώην πρόεδρος της Βουλής Βάσος Λυσσαρίδης, ο νομπελίστας οικονομολόγος Χριστόφορος Πισσαρίδης και στελέχη του λογιστικού οίκου KPMG που είχε ετοιμάσει μελέτη για αναδιάρθρωση της Λαϊκής Τράπεζας.
Τη λύπη του εξέφρασε από τη μεριά του ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ, Άντρος Κυπριανού για το γεγονός, όπως ανέφερε, ότι η κυβέρνηση σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή επιλέγει «να αναλώνεται σε επικοινωνιακά παιχνίδια». Αυτή, δήλωσε, «είναι η χείριστη υπηρεσία που μπορεί να προσφέρει στον τόπο». Ο κ. Κυπριανού είπε ότι όλο αυτό το διάστημα το ΑΚΕΛ επιχειρεί να τηρεί χαμηλούς τόνους. Ωστόσο, υποστήριξε, «λανθασμένες αποφάσεις και χειρισμοί έχουν οδηγήσει τον τόπο μας σε οριακό σημείο».
Στη δεινή θέση που βρισκόμαστε σήμερα, ανέφερε ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ, μας έχουν φέρει «λανθασμένοι και βεβιασμένοι χειρισμοί της κυβέρνησης τόσο στο Eurogroup όσο και στο θέμα της Λαϊκής Τράπεζας». Είναι το λιγότερο ατυχές, προσέθεσε, να προσπαθεί ο κυβερνητικός εκπρόσωπος να φορτώσει τις ευθύνες της κυβέρνησης στη Βουλή. Ο κ. Κυπριανού είπε ότι με μεγάλη έκπληξη που άκουσε ότι η κυβέρνηση διαπραγματεύεται με την τρόικα στη βάση σχεδίου β', ενώ κατήγγειλε την κυβέρνηση επειδή για ακόμη μια φορά, δεν ένιωσε την ανάγκη να ενημερώσει και να ακούσει τις απόψεις των πολιτικών κομμάτων.
Εξάλλου, ο τέως πρόεδρος Δ. Χριστόφιας, σε παρέμβασή του σε τηλεοπτική εκπομπή του ΡΙΚ, διέψευσε όσα λέγονται ότι το «κούρεμα» είχε προταθεί στην προηγούμενη κυβέρνηση από τον περασμένο Νοέμβριο και ότι το νομοσχέδιο για εξυγίανση της Λαϊκής Τράπεζας ήταν έτοιμο από τα μέσα Ιανουαρίου.
Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Λαϊκής Τράπεζας, Τάκης Φειδίας, δήλωσε ότι πρέπει να υιοθετηθεί η απόφαση του Eurogroup για γενικό κούρεμα καταθέσεων, ώστε να μην πληρώσουν το τίμημα του κουρέματος του ελληνικού χρέους μόνο οι υπάλληλοι και οι πελάτες της Λαϊκής Τράπεζας. Σε δηλώσεις, κατά το διάλειμμα της συνεδρίας της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών που συζήτησε τα κυβερνητικά νομοθετήματα μετά την απόρριψη της συμφωνίας κυβέρνησης-Eurogroup, ο κ. Φειδίας είπε ότι «είναι μια τραγική ημέρα σήμερα για την Κύπρο, τα νομοσχέδια που έχουν κατατεθεί ουσιαστικά δίνουν το δικαίωμα στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου να βάλει στο σχέδιο εξυγίανσης, όπως ονομάζεται, οποιοδήποτε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα θα ήθελε και να προβεί στις απαραίτητες ρυθμίσεις για να διαφυλάξει το χρηματοπιστωτικό σύστημα».
Οι επόμενες ώρες θα κρίνουν το μέλλον τόπου, δήλωσε νωρίτερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρίστος Στυλιανίδης, και έκανε έκκληση προς όλους "να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων".
Μέσα σε αυτό το φόντο, η Άγκελα Μέρκελ προειδοποίησε την Κύπρο να μη δοκιμάζει την υπομονή των εταίρων της, ενώ ο επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, δήλωσε την Παρασκευή ότι οι υπουργοί Οικονομικών των κρατών-μελών της ευρωζώνης παραμένουν προσηλωμένοι στην προσπάθεια να μείνει η Κύπρος στην ευρωζώνη.
Παράλληλα, παράγοντας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία περιμένει νέα πρόταση από την Κύπρο, ερωτηθείς αν με την ανακοίνωση του Eurogroup καθίσταται σαφές ότι δεν πρόκειται να θιγούν οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ στην Κύπρο, απάντησε ότι αυτή είναι η επιθυμία των χωρών της ευρωζώνης. Ο ίδιος παράγοντας διευκρίνισε, ωστόσο, ότι εναπόκειται στις Κυπριακές Αρχές να λάβουν την απόφαση επί του θέματος.
Στο μεταξύ, τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη είχε το βράδυ της Πέμπτης ο υπουργός Οικονομικών Μιχάλης Σαρρής, προκειμένου να τον ενημερώσει για το αποτέλεσμα των επαφών του στη Μόσχα. Σύμφωνα με έγκυρη κυβερνητική πηγή, οι Ρώσοι ξεκαθάρισαν στον υπουργό Οικονομικών ότι δεν συζητούν τίποτε άλλο πέραν της επιμήκυνσης του ρωσικού δανείου ύψους 2,5 δισ. ευρώ.
Το ενδεχόμενο «κουρέματος» καταθέσεων παραμένει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων των κυπριακών αρχών με την τρόικα, δήλωσε την Παρασκευή ο υπουργός Οικονομικών Μιχάλης Σαρρής. Σε δηλώσεις, μετά την επιστροφή του από τη Μόσχα, ο κ. Σαρρής είπε ότι αυτό περιλαμβάνεται σαφώς στις επιλογές, που τυγχάνουν επεξεργασίας και είναι αναγκαίο να συζητηθεί κατά πόσο τυχόν επιβολή του θα αποφέρει το ποσό που απαιτείται για το συνολικό πακέτο οικονομικής βοήθειας προς την Κύπρο. Επίσης, είπε ότι συζητούνται διάφορα αριθμητικά δεδομένα και πρέπει να διερευνηθεί ποιες πιθανές πηγές άντλησης κεφαλαίων υπάρχουν.
Στα 2,5 δισ. το δημόσιο χρέος όταν παρέλαβε ο Ν. Αναστασιάδης, σύμφωνα με το ΔΝΤ
Δημόσιο χρέος 2,5 δισ. ευρώ παρέλαβε ο νέος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης. Αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ - ΜΠΕ από έγκυρη κυβερνητική πηγή, ανέφερε στον Κύπριο πρόεδρο η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες, πριν από την δραματική συνεδρίαση του Εurogroup, που πήρε την απόφαση για «κούρεμα» των καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες.
Έτσι εξηγείται και η στάση, σύμφωνα με την ίδια πηγή, του προέδρου Αναστασιάδη να δεχθεί κατ΄αρχήν την συμφωνία, η οποία, όπως τόνισε στο Εurogroup, θα ήταν υπό την αίρεση της κυπριακής Βουλής. Σύμφωνα με στοιχεία του κυπριακού υπουργείου Οικονομικών το τρίτο τρίμηνο του 2012 το δημόσιο χρέος ήταν της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, που ανέλαβε τα καθήκοντα του ο κ. Αναστασιάδης, υπήρξε αύξηση κατά 1 δισ. ευρώ.
Στη συνεδρίαση του Εurogroup ο πρόεδρος Αναστασιάδης μίλησε σε έντονο ύφος προς τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφανγκ Σόιμπλε. Η σκληρή στάση Γερμανίας και ΔΝΤ είχαν ως αποτέλεσμα να στραφεί υπέρ του «κουρέματος» και η Κομισιόν. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι μικρές χώρες εξέφρασαν την συμπάθεια τους προς την Κύπρο, αλλά παράλληλα και «τον φόβο τους για τους μεγάλους».
Η Λευκωσία είχε ουσιαστικά μπροστά της δύο επιλογές, με πρώτη να αναληφθεί εξ' ολοκλήρου η στήριξη της Κύπρου από τη Ρωσία και με δεύτερη να στραφεί στο Eurogroup και την ΕΕ. Υπήρχε και μια τρίτη επιλογή για επιμήκυνση του δανείου της Μόσχας των 2,5 δισ. και ενίσχυση υπό τη μορφή επενδύσεων. Ωστόσο, φάνηκε ότι η Μόσχα είναι απρόθυμη να βοηθήσει, αν προηγουμένως δεν σταθεροποιηθεί από τον Μηχανισμό Στήριξης η κυπριακή οικονομία.
Για τη Λευκωσία είναι σαφές ότι η τρόικα, της οποίας κλιμάκιο βρίσκεται στην Κύπρο, τηρεί άτεγκτη στάση, με γραμμή από τον κ. Σόιμπλε και το ΔΝΤ. Για την εμμονή της στο κούρεμα, η Γερμανία επικαλείται το επιχείρημα ότι δεν θα πληρώσουν οι Γερμανοί φορολογούμενοι για την κατάσταση στη Κύπρο και για να σωθούν οι καταθέσεις των Ρώσων, πολλές από τις οποίες, όπως υποστηρίζει, είναι αμφιβόλου προέλευσης.
Το Εurogroup και η τρόικα επιμένουν σε λύση μέχρι αύριο ή το αργότερο την Δευτέρα. Οι πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, από έγκυρες κυβερνητικές πηγές, αναφέρουν ότι η κυβέρνηση επικεντρώνεται σε μία συνδυασμένη λύση για εξυγίανση της Λαϊκής Τράπεζας με δημιουργία «καλής» και «κακής» τράπεζας και «κουρέματος», με στόχο να εξέλθει από την κρίση, μετά την καταψήφιση από την Βουλή της απόφασης του Eurogroup για «κούρεμα» των καταθέσεων και την αρνητική απάντηση της Μόσχας στις προτάσεις για εξαγορά τραπεζών και επένδυση στα ενεργειακά αποθέματα.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές:
- Η πρόταση για εξυγίανση της Λαϊκής διασφαλίζει για την ώρα, τουλάχιστον, τις θέσεις εργασίας και αποτρέπει το κλείσιμο -και πάλι μέχρι στιγμής- των καταστημάτων, καθώς ο κύκλος εργασιών δεν θα τερματιστεί με τη δημιουργία της «καλής» και «κακής» τράπεζας.
- Η κυβέρνηση ελπίζει να κλείσει την νέα συμφωνία με το Eurogroup το αργότερο έως αύριο, γιατί, όπως τόνισε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος την Παρασκευή, «αυτή είναι η μόνη σωτηρία για τον τόπο».
- Η λύση που αφορά τη Λαϊκή είναι, όπως υποστηρίζεται, η μοναδική αυτή τη στιγμή, καθώς πρέπει να προχωρήσει πάση θυσία προκειμένου να σωθεί η άλλη μεγάλη τράπεζα, η Τράπεζα Κύπρου, η οποία, επίσης, αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες.
Πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ στη Λαϊκή Τράπεζα ανέρχονται γύρω στα 7 δισ. και αυτή τη στιγμή η Τράπεζα έχει περίπου 200 εκατ. ευρώ για διασφαλίσεις. Οι καταθέτες κάτω των 100.000 ευρώ υπολογίζονται γύρω στις 304.000, ενώ άνω των 100.000 ευρώ γύρω στις 11.000.
Για το Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης (ΕΤΑ), η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να πείσει για την εθελοντική συνεισφορά και θα αγωνιστεί, ώστε αυτό να συμπεριληφθεί στο πακέτο διάσωσης της Κύπρου.
Επίσης, προτεραιότητα της κυπριακής κυβέρνησης είναι σωθούν οι πολίτες της Κύπρου σε αυτές τις κρίσιμες ώρες και όχι οι ξένοι καταθέτες. Εξάλλου, φαίνεται ότι η Λευκωσία γνωρίζει ότι πολλά από τα κεφάλαια Ρώσων πολιτών δεν θα φύγουν ακριβώς, γιατί αποτελούν αντικείμενο φορολογικών ερευνών από τις ρωσικές αρχές.
Όπως αναφέρεται, η Λευκωσία δεν επιθυμεί διατάραξη των σχέσεών της με τη Μόσχα και την ίδια ώρα το Κρεμλίνο δεν θέλει να διακινδυνεύσει διατάραξη των σχέσεων με την ΕΕ και τις ΗΠΑ, ενώ λαμβάνει και σοβαρά υπόψη τα συμφέροντα του στην Τουρκία. Αυτός, σύμφωνα με κυβερνητική πηγή, ήταν και ο κύριος λόγος που επέβαλε την οδό της σιωπής, ειδικότερα πριν από την κρίσιμη συνεδρίαση του Eurogroup της 16ης Μαρτίου.
Ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών Γιαννάκης Κασουλίδης, σύμφωνα με πληροφορίες, προσπάθησε να επικοινωνήσει με τον Ρώσο ομόλογο Σεργκέι Λαβρόφ, ωστόσο, δεν υπήρξε ανταπόκριση.
Οι προσπάθειες δεν εγκαταλείφθηκαν και αναμένεται τηλεφωνική συνομιλία του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών με τον Ρώσο ομόλογό του εντός της βδομάδας, καθώς η Μόσχα φαίνεται να μην έχει κλείσει οριστικά την πόρτα στην πρόταση της Λευκωσίας για επιμήκυνση του δανείου, ενώ ενδιαφέρον επιδεικνύεται και για τη δημιουργία του τερματικού σταθμού επεξεργασίας φυσικού αερίου, καθώς η Ρωσία ενδιαφέρεται πρωτίστως να είναι διαρκώς παρούσα στο παιχνίδι διαμόρφωσης των τιμών των παραγώγων υδρογονανθράκων. Εξάλλου και η Κύπρος κάνει το παν για να διασώσει τη συμφωνία διπλής φορολογίας με την Ρωσία.
Επαφές έκανε η Λευκωσία και προς την κατεύθυνση της Ουάσινγκτον και του Λονδίνου με συνομιλίες του κ. Κασουλίδη με τους Υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών.