English French German Spain Italian Dutch Russian Portuguese Japanese Korean Arabic Chinese Simplified

Τετάρτη 20 Μαρτίου 2013

Σεξουαλικές φαντασιώσεις: Πότε είναι φυσιολογικές;




Ας παραδεχτούμε το εξής: Όλοι οι άνθρωποι έχουμε σεξουαλικές φαντασιώσεις, ανεξαρτήτως από το φύλο και ανεξαρτήτως από το εάν βρισκόμαστε σε μια σχέση που μας γεμίζει ή όχι. Το θέμα είναι πως πολλές φορές οι φαντασιώσεις αυτές, κυρίως λόγω του «ακατάλληλου» περιεχομένου τους μας προκαλούν ενοχές, οι οποίες αφενός δε μας επιτρέπουν να τις μοιραστούμε με τον/τη σύντροφο μας και αφετέρου προκαλούν συχνά στο πρόσωπο που φαντασιώνεται ανησυχία, προσωπική ενόχληση και αναπάντητα ερωτήματα για την προέλευσή τους.
Οι σεξουαλικές φαντασιώσεις συνδέονται άμεσα με το ασυνείδητο κομμάτι του εαυτού μας και αναπτύσσονται σε σημαντικό βαθμό κατά την πρώτη περίοδο ανάπτυξης της σεξουαλικότητάς του ατόμου.
Η περίοδος αυτή εντοπίζεται στην παιδική ηλικία, κατά την οποία η σεξουαλική αφύπνιση που συντελείται δεν είναι κοινωνικά επιτρεπτή, με αποτέλεσμα να επισύρει μαζί της συναισθήματα ενοχής και ντροπής στο παιδί.
Παρόλα αυτά, η περιέργεια που έχει ένα παιδί για τη σεξουαλικότητά του είναι ένα φυσικό και θεμιτό μέρος της ανάπτυξής του και από τη στιγμή που συνήθως και ειδικά στην ελληνική παραδοσιακή οικογένεια τέτοιες συζητήσεις αποτελούν ταμπού και δε γίνονται ποτέ, το αποτέλεσμα είναι οι σκέψεις αυτές να ενοχοποιούνται και να απωθούνται σε ένα «ασφαλές» δωματιάκι του εαυτού μας, το ασυνείδητο.
Αυτές οι ενοχοποιημένες σκέψεις βέβαια δεν αντέχουν να μείνουν για πάντα μέσα σε αυτό το ασφαλές αλλά και σκοτεινό δωμάτιο, το ασυνείδητο δηλαδή, και βρίσκουν συχνά τρόπους να μας ειδοποιούν για την ύπαρξή τους με διάφορες μορφές όπως τα όνειρα και οι σεξουαλικές φαντασιώσεις.
Πάντα ένα  σημαντικό κομμάτι στη θεραπεία είναι να μπορέσουμε να φωτίσουμε μαζί με τον ασθενή τα σκοτεινά αυτά δωμάτια στο ασυνείδητό του, μέσα από το παρελθόν του ώστε να μπορέσει να κατανοήσει τη φύση και την προέλευση των σεξουαλικών του φαντασιώσεων και να απενοχοποιηθεί.
Στο σημείο αυτό εύλογα μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος: είναι ασφαλές να μοιραστώ τις φαντασιώσεις μου με τον/την σύντροφό μου; Η απάντηση φυσικά δεν είναι απλή και εξαρτάται τόσο από το περιεχόμενο των φαντασιώσεων όσο και από τη σχέση οικειότητας και εγγύτητας που έχει αναπτύξει το ζευγάρι στη σχέση του.
Επομένως, εφόσον κάποιος/α αποφασίσει να μοιραστεί τις φαντασιώσεις του, αυτό θα πρέπει να γίνει αρκετά προσεκτικά, με σεβασμό στο άλλο πρόσωπο, χωρίς διάθεση επιβολής νέων όρων στη σεξουαλική ζωή του ζευγαριού αλλά με σκοπό απλά να μπορέσει να γνωριστεί το ζευγάρι καλύτερα και η σχέση τους να ωριμάσει μέσα από αυτή τη διαδικασία.
Είναι ανάγκη το ζευγάρι να μάθει να συζητάει τη σεξουαλική του ζωή σε βάθος και να προσεγγίζει το θέμα το σεξουαλικών φαντασιώσεων με ιδιαίτερη προσοχή, ειδικά αν ένας εκ των δύο έχει λιγότερο «περιπετειώδες» πνεύμα.
Οι σεξουαλικές φαντασιώσεις παρόλα αυτά μπορούν να βοηθήσουν ένα ζευγάρι, ειδικά σε μια μακρόχρονη σχέση ή σε ένα γάμο, να ανανεωθεί και να αυξήσει την αίσθηση της εμπιστοσύνης ανάμεσα στους 2 συντρόφους, καθώς οι φαντασιώσεις αποτελούν κατά πολλούς ειδικούς το καλύτερο φυσικό αφροδισιακό του νου και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι ακίνδυνες και ευχάριστες.
Οι περισσότερες ενδείξεις συνηγορούν στο ότι ένα ζευγάρι που μπορεί να μοιράζεται τις σεξουαλικές του φαντασίωσεις συνήθως απολαμβάνει μια πιο υγιή και ικανοποιητική σχέση, αφού είναι φυσιολογικό κάποιες φορές ο νους να πειραματίζεται με ταξίδια, τα οποία το σώμα δεν έχει σκοπό να δοκιμάσει.
Ο ρόλος των φαντασιώσεων στη θεραπεία, είτε ατομική είτε ζεύγους, είναι επίσης πολύτιμος, αφού αποτελούν πολύτιμα θεραπευτικά εργαλεία, μας δίνουν σαφείς ενδείξεις για τους ρόλους που φαντασιωσικά μπορούν να αναπαράγονται σε μια σχέση (π.χ. κυριαρχικός-υποτακτικός) και φυσικά μας βοηθούν στη διερεύνηση βαθύτερων ασυνείδητων ενορμήσεων και αναγκών.
Το νόημα κάθε φαντασίωσης, κάθε άλλο παρά εξαντλείται στην εικόνα ή στη σκέψη που άμεσα αναγνωρίζουμε αφού, όπως και στα όνειρα, το βαθύτερο νόημα, επειδή ενδέχεται να είναι απειλητικό προς την αυτοεικόνα και την προσωπική αίσθηση ταυτότητας του ατόμου, έρχεται στη συνείδησή μας μόνο εν μέρει και μεταμφιεσμένο σε αυτό που μπορεί το άτομο να αντέξει.
Οι σύγχρονες έρευνες αποδεικνύουν πως τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες έχουν σεξουαλικές φαντασιώσεις, ενώ και τα δύο φύλα όταν αυνανίζονται συχνά  χρησιμοποιούν πορνογραφικό υλικό που ανταποκρίνεται σε αυτές τις φαντασιώσεις τους.
Παρόλα αυτά υπάρχουν διαφορές: ενδεικτικά, οι γυναίκες φαίνεται να έχουν μια πιο αρνητική στάση προς το υλικό αυτό καθώς ενδιαφέρονται περισσότερο για μια ιστορία με αφηγηματικό χαρακτήρα, που κλιμακώνεται σταδιακά και δίνει έμφαση στους συναισθηματικούς δεσμούς που αναπτύσσονται.
Επίσης, οι γυναίκες σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τους άντρες έχουν ως θέμα της σεξουαλικής τους φαντασίωσης να έχουν οι ίδιες παθητικό ρόλο σε μια σεξουαλική πράξη, σε αντίθεση με τους άντρες, που στις περισσότερες φαντασιώσεις  τους λαμβάνουν έναν σαφώς πιο ενεργητικό ρόλο.
Επομένως το ερώτημα που τίθεται είναι αν οι σεξουαλικές φαντασιώσεις αποτελούν πάντα ένα υγιές, φυσιολογικό κομμάτι της ζωής μας. Η απάντηση είναι όχι πάντα, και όταν οι σεξουαλικές φαντασιώσεις εισέρχονται στην καθημερινή μας ζωή με εμμονικό, ψυχαναγκαστικό τρόπο, αυτό είναι μια ένδειξη πως τα πράγματα είναι ανησυχητικά.
Κάποια χρήσιμα ερωτήματα που μπορούμε να θέσουμε στον εαυτό μας για να καταλάβουμε την επικινδυνότητα των σεξουαλικών μας φαντασιώσεων είναι:
  • Η φαντασίωση περιλαμβάνει ακραία ή/και επικίνδυνη συμπεριφορά για εμένα ή για άλλους ανθρώπους;
  • Η φαντασίωση προκαλεί βλάβη στην αυτοεικόνα μου ή/και συνοδεύεται από συναισθήματα απέχθειας και αηδίας;
  • Νιώθω πως η φαντασίωση μου με απομακρύνει από τον/τη σύντροφό μου;
  • Νιώθω πως μία και μόνη σεξουαλική φαντασίωση μου είναι κυρίαρχη και απαραίτητη για να επιτύχω ερεθισμό ή/και στύση ή/και οργασμό όταν αυνανίζομαι;
  • Εάν η απάντηση είναι θετική σε κάποιο από τα παραπάνω ερωτήματα, τότε κατά πάσα πιθανότητα είναι η κατάλληλη στιγμή για να ζητήσουμε βοήθεια από κάποιον ειδικό.

Γράφει ο Ευριπίδης Γαβράς, Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπευτής